Aralarında İngiltere, Almanya ve Fransa’nın da bulunduğu 12 Avrupa ülkesi ile Japonya ve Kanada, İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’da 19 yeni yerleşim yerine onay vermesine tepki gösterdi. Ülkeler, söz konusu kararın uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve bölgedeki istikrarsızlığı derinleştirdiğini belirtti.
14 ülkeden ortak açıklama
Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, Almanya, İtalya, İzlanda, İrlanda, Japonya, Malta, Hollanda, Norveç, İspanya ve İngiltere tarafından yapılan ortak açıklamada, İsrail’in yerleşim politikasını genişletmeye yönelik adımları kınandı.
Açıklamada, “Batı Şeria’daki yerleşim politikasını yoğunlaştırma gibi tek taraflı adımlar yalnızca uluslararası hukuku ihlal etmekle kalmıyor, aynı zamanda istikrarsızlığı daha da körüklüyor” ifadelerine yer verildi.
Ateşkes sürecine zarar uyarısı
Ülkeler, İsrail’in aldığı bu kararın Gazze’de yürütülen ateşkes sürecinin ikinci aşamasına geçilmesine yönelik çabaları da baltalama riski taşıdığına dikkat çekti. Açıklamada, yerleşim faaliyetlerinin bölge genelinde uzun vadeli barış ve güvenlik beklentilerine zarar verebileceği vurgulandı.
“İlhak ve genişlemeye karşıyız”
Ortak açıklamada, “İlhakın her türlüsüne, E1 yerleşimi ve binlerce yeni konut gibi genişleme politikalarına açıkça karşı olduğumuzu hatırlatıyoruz” denildi.
İsrail’e, yerleşimleri genişletme kararından geri dönme çağrısı yapılan açıklamada, Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkına verilen desteğin altı çizildi.
İki devletli çözüme vurgu
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“İki demokratik devletin, İsrail ve Filistin’in, güvenli ve tanınmış sınırlar içinde barış ve güvenlik içinde yan yana yaşadığı, ilgili BM Güvenlik Konseyi kararlarına uygun iki devletli çözüme dayalı kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa olan sarsılmaz bağlılığımızı yeniden teyit ediyoruz. Müzakere yoluyla varılacak iki devletli çözüme alternatif olmadığını yineliyoruz.”
Batı Şeria’daki yerleşimlerin durumu
Batı Şeria’nın güneyinde bulunan Kefar Etzion yerleşimi, İsrail’in 1967’de Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ü işgal etmesinin hemen ardından kurulduğu için bölgede kurulan ilk Yahudi yerleşim birimi olarak kabul ediliyor. Sonrasında Batı Şeria genelinde yüzlerce yasa dışı yerleşim inşa edildi.
İsrailli sivil toplum kuruluşu “Peace Now”un 2024 verilerine göre, Doğu Kudüs hariç işgal altındaki Batı Şeria’da yaklaşık 3 milyon Filistinli yaşarken, bölgede yaşayan İsrailli yerleşimci sayısı 500 bini aşmış durumda.
İsrail hükümetinin 11 Aralık’ta onay verdiği 19 yeni yerleşimin yanı sıra, Batı Şeria’da 141 yasa dışı yerleşim ile aşırı sağcı gruplar tarafından kurulan ve İsrail yasalarına göre de kaçak sayılan 224 yerleşim bulunuyor. Böylece bölgede toplam 365 yasa dışı Yahudi yerleşimi olduğu belirtiliyor.
Uluslararası hukuka göre, İsrail’in işgal ettiği topraklarda yerleşim kurması ve nüfusunu bu bölgelere nakletmesi yasa dışı kabul ediliyor.