Gazze’ye yönelik saldırılarını sürdüren ve işgal altındaki Batı Şeria ile Doğu Kudüs’te yeni yerleşimlere onay vererek iki devletli çözümü zayıflatan İsrail’e, Birleşmiş Milletler’den dikkat çekici bir tepki geldi. BM Genel Kurulu, “Filistin Sorununun Barışçıl Çözümü ve İki Devletli Çözümün Uygulanmasına İlişkin New York Bildirgesi”ni 142 ülkenin oyuyla kabul etti. Karara sadece ABD’nin öncülük ettiği 10 ülke “hayır” dedi.
Zirve Öncesi Kritik Adım
Uzmanlar, bildiriyi Filistin’in bağımsız devlet olarak tanınması yolunda güçlü bir uluslararası irade beyanı olarak yorumluyor. 22 Eylül’de yapılacak BM Zirvesi öncesi alınan kararın, Filistin’in resmen tanınmasının önünü açabileceği belirtiliyor. Fransa, İngiltere, Belçika, Kanada, Portekiz, Avustralya ve Malta daha önce zirvede Filistin’i tanıyacaklarını açıklamıştı.
İsrail ve ABD’den Sert Tepki
İsrail Dışişleri Bakanlığı kararı “utanç” olarak niteledi. Bakanlık Sözcüsü Oren Marmorstein, bildiriyi reddettiklerini açıklayarak BM Genel Kurulu’nu “siyasi sirk” olmakla suçladı. İsrail’in BM Temsilcisi Danny Danon da, “Bu tek taraflı deklarasyon barışa hizmet etmeyecek” dedi.
ABD’li diplomat Morgan Ortagus ise, bildiriyi “Hamas’a bir armağan” sözleriyle eleştirdi.
Bildirgede Barış Vurgusu
Fransa ve Suudi Arabistan’ın öncülüğünde hazırlanan metin, Hamas’ı kapsam dışı bırakarak iki devletli çözüm ve barışçıl müzakere çağrısı yapıyor. 142 ülke ayrıca Hamas’ın 7 Ekim 2023 saldırısını kınadı ve tüm rehinelerin serbest bırakılmasını istedi.
İsrail İç Siyasetinde Kriz Tartışması
Uluslararası yalnızlaşma Tel Aviv’de de yankı buldu. Ana muhalefet lideri Yair Lapid, Netanyahu hükümetine yüklenerek, “İsrail uluslararası ilişkilerde siyasi çöküş yaşıyor. Tarihi bir boykotun ortasındayız” dedi.
Filistin Yönetimi Memnun
Filistin Yönetimi Başkan Yardımcısı Hüseyin el-Şeyh, kararı olumlu karşıladı. X hesabından yaptığı açıklamada, “Bu karar, işgalin sona erdirilmesi ve 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan devletimizin kurulması için önemli bir adım” ifadelerini kullandı.
Batı Dünyasında Ayrışma
Oylama Batı’da da görüş ayrılıklarını ortaya koydu. ABD ve Macaristan “hayır” oyu verirken, Çekya, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya çekimser kaldı. Ret cephesinde ayrıca Arjantin, Paraguay, Mikronezya, Nauru, Palau, Papua Yeni Gine ve Tonga da yer aldı. İran ve Irak ise bildirgenin Hamas’ı dışlamasına tepki olarak oylamaya katılmadı.
sonbirsoz.com
